Miejsce, w którym wszystko się zaczęło: skąd naprawdę pochodzi słowo Tivoli

Ruiny willi Adriano i jej Pecile, chodnik ze zbiornikiem wodnym Zdjęcie: stock.adobe.com/Stefno Tammaro

Od naszego zespołu redakcyjnego

Tivoli - nazwa brzmi jak muzyka z karuzeli, bajkowe światła i chłodne napoje pod kasztanami. Prawie nikt nie wie, skąd wziął się ten termin, który oznacza wszelkiego rodzaju rozrywki na całym świecie.

W Akwizgranie słowo "Tivoli" oznacza stadion piłkarski, w Kopenhadze i Holandii - ogromne parki rozrywki. W Wiedniu była to nazwa legendarnego miejsca rozrywki, po którym do dziś nazywane są ulice, a także nazwa dyskoteki na Praterze. Tivoli jest miejscem rozrywki wszędzie - ale niewiele osób wie, że pochodzi z małego miasteczka na wschód od Rzymu. Miejsce, które kiedyś było tak marzycielskie, że stało się wzorem dla wszystkiego, co dziś powszechnie nazywa się "Tivoli".

Od pałacu cesarskiego do pojęcia kultury

Canopus, starożytny basen w Villa Adriana, Tivoli, WłochyVon marcorubino
"Canopus", starożytny basen w Villa Adriana w Tivoli
Zdjęcie: stock.adobe.com/marcorubino

Prawdziwe Tivoli znajduje się około 30 kilometrów od Rzymu, nad doliną Aniene z widokiem na Campagna Romana. Miejsce to było ulubionym celem podróży już w czasach starożytnych: cesarz Hadrian miał tu ogromną letnią rezydencję zbudowaną w II wieku - Villa Adriana. Nie był to zwykły wiejski dom, ale miniaturowy świat ze sztucznymi kanałami, greckimi świątyniami, teatrami i łaźniami termalnymi. Rodzaj kieszonkowego imperium architektonicznego.

Wyświetlacz

villa deste w tivoli włochy
Fontanny przed Villa d'Este w Tivoli
Zdjęcie autorstwa Marian Florinel Condruz na stronie Pexels.com

Później nadszedł renesans, a wraz z nim Villa d'Este: pałac z jednym z najbardziej spektakularnych ogrodów w Europie. Wodotryski, rzeźby, groty, cała orkiestra fontann, napędzanych wyłącznie siłą grawitacji. I w końcu Villa Gregoriana: dziki ogród krajobrazowy z wąwozami, wodospadami i ścianami z mchu, gdzie romantycy niegdyś udawali się w poszukiwaniu sensu. Ta obfitość natury, kultury, wody, piękna - zmieniła Tivoli w obraz. Ideał. I ten ideał został wyeksportowany.

fontanna diany z efezu w tivoli włochy
Fontanna greckiej Diany z Efezu
Zdjęcie autorstwa Marian Florinel Condruz na stronie Pexels.com

Wyświetlacz

Dlaczego wszędzie na świecie jest Tivoli?

Od XVIII wieku Tivoli stało się popularnym motywem w malarstwie, literaturze i dziennikach podróży. Grand Tour wykształconej elity niemal nieuchronnie prowadził właśnie tam. A wraz z nazwą rozprzestrzenił się pomysł: jeśli park gdzieś był szczególnie zabawny, ogród szczególnie bujny, miejsce szczególnie wesołe - wtedy było to "Tivoli".

pomnik i zamek hansa christiana andersena w kopenhadze
Postać Hansa Christiana Andersena i oryginalny budynek Tivoli z 1843 r. w Kopenhadze
Zdjęcie autorstwa Gije Cho na Pexels.com

I tak oto park rozrywki w Kopenhadze otrzymał tę nazwę (1843 r.), stadion piłkarski w Akwizgranie nazwano "Tivoli", a puby wycieczkowe i kina letnie w Wiedniu handlowały pod szyldem "Tivoli". Tivoli stało się obietnicą: rozrywki, piękna - bez względu na miejsce.

Odwiedź prawdziwe Tivoli

Tivoli we Włoszech nie jest głośne. Nie jest to miejsce pełne zgiełku. Ale wciąż jest to miejsce pełne obrazów - archaiczne, romantyczne, zaczarowane. Villa Adriana stoi jako ogromna ruina w krajobrazie, porośnięta trawą. Villa d'Este lśni barokowym przepychem, ogrody wciąż falują. A z Villa Gregoriana możesz zobaczyć rwącą rzekę Aniene. Tivoli znajduje się zaledwie 45 minut jazdy pociągiem od Rzymu.

Komentarze

pl_PL

Odkryj więcej od la bella vita club

Zasubskrybuj teraz, aby kontynuować czytanie i uzyskać dostęp do pełnego archiwum.

Kontynuuj czytanie